Roodlichtnegatie teller
Gestopt-voor-rood-teller

Meer Amsterdamse fietsers stoppen voor rood licht door slimme ‘nudge’

De 'gestopt-voor-rood-teller' heeft ervoor gezorgd dat significant meer fietsers voor een rood verkeerslicht stoppen. ANDC / onderzoeksbureau Dijksterhuis & van Baaren

Fietsers in Amsterdam laten stoppen voor rood licht? Ga er maar aan staan, tijdens een drukke ochtendspits als iedereen op tijd op kantoor wil zijn. Maar dat is buiten de creatieve gedragsinterventie ‘gestopt-voor-rood-teller’ gerekend. Gedragsbureau ANDC en onderzoeksbureau Dijksterhuis & van Baaren kregen het voor elkaar bijna 20% meer fietsers te laten stoppen voor rood licht. Het project is genomineerd voor ‘Nudge van het Jaar 2022’.

De ‘gestopt-voor-rood-teller’ stond drie maanden lang op een hotspot in Amsterdam en zorgde voor een positief sneeuwbaleffect onder passerende fietsers. Op een groot digitaal bord een paar meter voor het verkeerslicht, zagen fietsers hoeveel medeweggebruikers er al netjes gestopt waren voor rood licht. Hiermee werd de sociale norm gecommuniceerd, namelijk: de meeste fietsers stoppen voor rood. Tijdens het wachten voor rood werden de fietsers getriggerd om op een opvallende knop bij het verkeerslicht te drukken, waardoor de teller zichtbaar opliep en de sociale norm alleen maar sterker werd.

Inspelen op sociale norm

Manon van Riel, projectleider bij ANDC, was nauw betrokken bij het project roodlichtnegatie en heeft geholpen het concept vorm te geven. “Onderzoeksbureau Dijksterhuis & van Baaren was verantwoordelijk voor het gedragsonderzoek aan de start van het project. De resultaten daarvan hebben wij omgezet naar een praktische oplossing. Uit hun analyse bleek bijvoorbeeld dat het een goed idee zou zijn om in te spelen op de sociale norm, dat het geven van positieve feedback heel kansrijk was en dat we rekening moesten houden met de snelheid van de fietsers, omdat er weinig tijd is om de boodschap te verwerken. Dit komt allemaal samen in de ‘gestopt-voor-rood-teller’.”

Veelbelovende resultaten

In overleg met de gemeente Amsterdam werd ervoor gekozen de teller bij het kruispunt Kamerlingh Onneslaan – Nobelweg te plaatsen. En met succes. Niet alleen was de kans dat fietsers stopten voor rood 2,7 keer zo groot geworden, direct na het plaatsen van de interventie. Vier maanden nadat de interventie volledig was weggehaald, bleek de kans nog steeds twee keer zo groot.

Een opvallend en veelbelovend resultaat, volgens Van Riel. “Het lijkt erop dat significant meer fietsers na drie maanden echt nieuw gedrag hebben aangenomen. Er is een nieuwe sociale norm ontstaan, door de gedragsinterventie. De nieuwe sociale norm zorgt voor een blijvend effect op gedrag. We doen, onbewust, namelijk graag wat anderen in onze omgeving doen.”

Om gedegen onderzoek te doen, is ook rekening gehouden met externe factoren die gedrag kunnen beïnvloeden. “Fietsers zijn in de regen meer geneigd door rood licht te fietsen”, legt Van Riel uit. “En in de spits is er weer sprake van groepsgedrag, zowel in positieve als in negatieve zin. Daarom heeft onderzoeksbureau Dijksterhuis & van Baaren op verschillende tijdstippen observaties gedaan om de invloed van externe factoren uit te kunnen sluiten en bovendien de effecten op lange termijn te meten.”

Drie nieuwe locaties

De Gemeente Amsterdam is erg enthousiast over de resultaten van de pilot. Er zijn alweer drie nieuwe locaties geselecteerd waar vanaf begin volgende maand vervolg wordt gegeven aan de pilot. “Aan de start van het onderzoek is er gekeken wat representatieve locaties waren om de gedragsinterventie te testen. Daardoor kan de interventie ook op andere kruisingen in worden gezet, na afloop van de succesvolle pilot”, vertelt Van Riel.

Nudge van het jaar?

Een succesvolle ‘nudge’ dus, oftewel een duwtje in de goede richting om gedrag bewust of onbewust te beïnvloeden. Niet voor niets is het project genomineerd voor de Nudge van het Jaar Award, dat elk jaar wordt uitgereikt door de Behaviour Club. Op 8 februari wordt de winnaar bekend gemaakt. Stemmen kan tot en met dinsdag 17 januari.

Lees ook:

Auteur: Marloes Kanselaar

Marloes Kanselaar is vaste redacteur voor VerkeersNet en werkt nauw samen met de redacteuren van OVPro.nl en TaxiPro.nl. Na een studie Journalistiek werkte ze voor het AD/Rotterdams Dagblad en deed ze commerciële schrijfervaring op bij webwinkel Coolblue. Een Rotterdamse in hart en nieren, die de lezer van VerkeersNet graag op de hoogte houdt van alle ontwikkelingen in de verkeers-en mobiliteitswereld.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.

Meer Amsterdamse fietsers stoppen voor rood licht door slimme 'nudge' - VerkeersNet
Roodlichtnegatie teller
Gestopt-voor-rood-teller

Meer Amsterdamse fietsers stoppen voor rood licht door slimme ‘nudge’

De 'gestopt-voor-rood-teller' heeft ervoor gezorgd dat significant meer fietsers voor een rood verkeerslicht stoppen. ANDC / onderzoeksbureau Dijksterhuis & van Baaren

Fietsers in Amsterdam laten stoppen voor rood licht? Ga er maar aan staan, tijdens een drukke ochtendspits als iedereen op tijd op kantoor wil zijn. Maar dat is buiten de creatieve gedragsinterventie ‘gestopt-voor-rood-teller’ gerekend. Gedragsbureau ANDC en onderzoeksbureau Dijksterhuis & van Baaren kregen het voor elkaar bijna 20% meer fietsers te laten stoppen voor rood licht. Het project is genomineerd voor ‘Nudge van het Jaar 2022’.

De ‘gestopt-voor-rood-teller’ stond drie maanden lang op een hotspot in Amsterdam en zorgde voor een positief sneeuwbaleffect onder passerende fietsers. Op een groot digitaal bord een paar meter voor het verkeerslicht, zagen fietsers hoeveel medeweggebruikers er al netjes gestopt waren voor rood licht. Hiermee werd de sociale norm gecommuniceerd, namelijk: de meeste fietsers stoppen voor rood. Tijdens het wachten voor rood werden de fietsers getriggerd om op een opvallende knop bij het verkeerslicht te drukken, waardoor de teller zichtbaar opliep en de sociale norm alleen maar sterker werd.

Inspelen op sociale norm

Manon van Riel, projectleider bij ANDC, was nauw betrokken bij het project roodlichtnegatie en heeft geholpen het concept vorm te geven. “Onderzoeksbureau Dijksterhuis & van Baaren was verantwoordelijk voor het gedragsonderzoek aan de start van het project. De resultaten daarvan hebben wij omgezet naar een praktische oplossing. Uit hun analyse bleek bijvoorbeeld dat het een goed idee zou zijn om in te spelen op de sociale norm, dat het geven van positieve feedback heel kansrijk was en dat we rekening moesten houden met de snelheid van de fietsers, omdat er weinig tijd is om de boodschap te verwerken. Dit komt allemaal samen in de ‘gestopt-voor-rood-teller’.”

Veelbelovende resultaten

In overleg met de gemeente Amsterdam werd ervoor gekozen de teller bij het kruispunt Kamerlingh Onneslaan – Nobelweg te plaatsen. En met succes. Niet alleen was de kans dat fietsers stopten voor rood 2,7 keer zo groot geworden, direct na het plaatsen van de interventie. Vier maanden nadat de interventie volledig was weggehaald, bleek de kans nog steeds twee keer zo groot.

Een opvallend en veelbelovend resultaat, volgens Van Riel. “Het lijkt erop dat significant meer fietsers na drie maanden echt nieuw gedrag hebben aangenomen. Er is een nieuwe sociale norm ontstaan, door de gedragsinterventie. De nieuwe sociale norm zorgt voor een blijvend effect op gedrag. We doen, onbewust, namelijk graag wat anderen in onze omgeving doen.”

Om gedegen onderzoek te doen, is ook rekening gehouden met externe factoren die gedrag kunnen beïnvloeden. “Fietsers zijn in de regen meer geneigd door rood licht te fietsen”, legt Van Riel uit. “En in de spits is er weer sprake van groepsgedrag, zowel in positieve als in negatieve zin. Daarom heeft onderzoeksbureau Dijksterhuis & van Baaren op verschillende tijdstippen observaties gedaan om de invloed van externe factoren uit te kunnen sluiten en bovendien de effecten op lange termijn te meten.”

Drie nieuwe locaties

De Gemeente Amsterdam is erg enthousiast over de resultaten van de pilot. Er zijn alweer drie nieuwe locaties geselecteerd waar vanaf begin volgende maand vervolg wordt gegeven aan de pilot. “Aan de start van het onderzoek is er gekeken wat representatieve locaties waren om de gedragsinterventie te testen. Daardoor kan de interventie ook op andere kruisingen in worden gezet, na afloop van de succesvolle pilot”, vertelt Van Riel.

Nudge van het jaar?

Een succesvolle ‘nudge’ dus, oftewel een duwtje in de goede richting om gedrag bewust of onbewust te beïnvloeden. Niet voor niets is het project genomineerd voor de Nudge van het Jaar Award, dat elk jaar wordt uitgereikt door de Behaviour Club. Op 8 februari wordt de winnaar bekend gemaakt. Stemmen kan tot en met dinsdag 17 januari.

Lees ook:

Auteur: Marloes Kanselaar

Marloes Kanselaar is vaste redacteur voor VerkeersNet en werkt nauw samen met de redacteuren van OVPro.nl en TaxiPro.nl. Na een studie Journalistiek werkte ze voor het AD/Rotterdams Dagblad en deed ze commerciële schrijfervaring op bij webwinkel Coolblue. Een Rotterdamse in hart en nieren, die de lezer van VerkeersNet graag op de hoogte houdt van alle ontwikkelingen in de verkeers-en mobiliteitswereld.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.