Uitstel kilometerheffing vrachtwagens bedreigt klimaatdoelen

De invoering van de kilometerheffing voor vrachtwagens is van groot belang voor het behalen van de klimaatdoelen. Nu die invoering een aantal jaar is uitgesteld, zal het wagenpark minder snel elektrificeren en de CO2-besparing vertraging oplopen. Daarvoor vreest RAI Vereniging. In aanloop naar een Tweede Kamerdebat over dit onderwerp doet de organisatie een aantal voorstellen om de transitie naar een zero emissie-wagenpark voor zware bedrijfswagens alsnog te versnellen.

Die heffing komt ten goede aan de verduurzaming van de Nederlandse vrachtwagens omdat de opbrengsten hiervan uiteindelijk weer terechtkomen bij de transportsector. Daardoor kan die sector jaarlijks zo’n 260 miljoen euro aanwenden voor een schoner wagenpark. Maar vanwege de plannen om de invoering pas in 2026 te laten ingaan in plaats van al in 2023 komen die opbrengsten veel later beschikbaar. “De bestaande subsidies zijn niet toereikend om dit tekort op te vangen en de wagenparkverduurzaming voldoende in gang te zetten”, aldus RAI Vereniging.

Zero emissie-stadslogistiek

Versnelling is dan ook noodzakelijk. Het kabinet moet alles op alles zetten om deze kilometerheffing al in 2024 in te laten gaan, vindt de organisatie. Dit is noodzakelijk omdat een aantal steden de ambitie heeft om per 2025 zero emissie-zones in te voeren. Om die steden dan nog te kunnen bevoorraden zijn 5.000 zero emissie-trucks nodig. Vijf jaar later gaat het om 10.000 stuks. “Mocht eerdere invoering niet haalbaar zijn, dan pleiten wij ervoor dat het kabinet de geplande opbrengsten uit de heffing naar voren haalt via een zogenaamde voorfinanciering. Hierdoor kunnen ondernemers toch eerder investeren in verduurzaming van het wagenpark.”

Daarnaast wil de organisatie dat het kabinet nog eens kijkt naar de invoeringskosten van de kilometerheffing. Die vergt naar verwachting 400 miljoen euro. De overheid heeft in de plannen opgenomen dat de sector dit terugbetaalt over een periode van vijf jaar. Maar nu de invoeringskosten fors stijgen, is er de eerste jaren na invoering van de heffing minder geld beschikbaar voor de noodzakelijke investeringen in zero emissie trucks. Daarom is het voorstel van RAI Vereniging om de terugbetalingsperiode te verdubbelen naar tien jaar. Dit zorgt voor meer spreiding en hierdoor is jaarlijks direct meer geld beschikbaar voor het verduurzamen van de sector.

Infrastructuur

Een ander voorstel gaat over de benodigde infrastructuur. Die is onmisbaar voor een wagenpark zonder schadelijke uitstoot. Dit moet er komen langs de hoofdwegen, maar ook in steden en bij bedrijventerreinen. Daar ontbreekt het momenteel aan. Hier komt nog bij dat het onderliggend netwerk komend jaar verzwaard dient te worden om aan de energiebehoefte te voldoen. Dit vraagt volgens RAI Vereniging om een ‘Deltaplan 2.0’.

Als laatste zijn er natuurlijke meerdere technieken te gebruiken voor zero emissie-logistiek. De markt kan kiezen voor batterij-elektrisch, waterstof of een hybride technologie. Dit vereist van het kabinet een zogenaamd techniek neutraal beleid. Met andere woorden: het kabinet moet het aan de fabrikanten en markt overlaten om met innovaties invulling te geven aan dit vraagstuk. “Dat is ook van belang aangezien fabrikanten onder Europese (CO2) wet- en regelgeving produceren en daarvoor inzetten op een breed pallet van verschillende ZE-technieken. De markt is gebaat bij een speelveld met handvatten voor alle relevante ZE-technologieën.”