Snelfietsroute Tilburg-Waalwijk. FOTO VerkeersNet

‘Stedelijk ontwerp in 3D voorkomt fouten en bespaart tijd’

Veel stedelijke ontwerpers werken met een 2D-tekenprogramma als AutoCAD en niet met een 3D-tekenprogramma als Civil3D en dat is zonde. Dat is de ervaring van Roel Koenraad en Frank van Weert. De adviseur en verkeerskundige zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling van een nieuwe snelfietsroute in Noord-Brabant en concluderen: met de 3D-beelden bespaar je tijd en het risico op ontwerpfouten is kleiner.

Het verschil moge duidelijk zijn: met een programma als AutoCAD maak je ontwerpen – bijvoorbeeld van een kruispunt – in een plat vlak. Van bovenaanzicht dus. Met software als Civil3D kun je in 3D ontwerpen: zo kun je van meerdere kanten naar bijvoorbeeld een viaduct kijken. “Het mooie is”, zegt Roel Koenraad, “je krijgt meteen inzicht in de ruimtelijke inpassing ervan. Als je in 2D ontwerpt, is dat veel lastiger. Je ziet geen hoogtes en daardoor weet je ook niet of je ontwerp goed in de omgeving past. Het risico op fouten is daardoor veel groter.”

Waarom kiest dan niet iedere ontwerper voor Civil3D, als dat programma zoveel voordelen blijkt te hebben? Die vraag lijkt gerechtvaardigd. “Ik denk vooral: onbekend maakt onbemind”, zegt Koenraad. “Civil klinkt als civiele techniek en dat is de fase die na ons komt. Ik vermoed dat daar de verwarring vandaan komt. Daarnaast: het is een complex programma en misschien schrikt dat mensen af. Maar, zoals met veel dingen, als je het eenmaal onder de knie hebt, valt het qua complexiteit wel mee hoor. En tenslotte: opdrachtgevers moeten je ook maar net een kans geven om met Civil3D te werken, en ook onder hen is het veelal onbekend.”

Goedkoper

Frank van Weert, verkeerskundige bij de gemeente ‘s-Hertogenbosch, herkent de bezwaren, maar ziet zelf, als opdrachtgever, eigenlijk vooral voordelen. “Ik zie om mij heen wel wat ‘vrees’ voor 3D. Denk je aan 3D, dan denk je al snel aan hele statische modellen die moeilijk aanpasbaar zijn en waar veel geld in gaat zitten om ze te maken. Maar de programma’s worden slimmer en flexibeler en je data kun je uit allerlei platforms halen – en daarmee wordt het ook een stuk goedkoper om een 3D-model op te stellen.”

je kunt 3D-beelden veel makkelijker omzetten in een mooie visualisatie

Het kost nog steeds wel iets meer, erkent hij, maar onderaan de streep houd je eigenlijk geld over. “Je kunt vroegtijdig ontwerpfouten opsporen en dat scheelt heel veel. We zitten hier in een hoogstedelijk gebied en moeten elke meter goed benutten voor groen, verkeer of woningbouw. Bovendien heb je hier veel hoogteverschillen en dan moet je goed kijken: is een helling niet te steil? Neemt een talud het zicht van een weggebruiker niet weg? Een ervaren ontwerper kan dat wel zien, maar met veel verschillende elementen is het toch niet makkelijk.”

En waar je volgens hem ook geld mee bespaart: je kunt 3D-beelden veel makkelijker omzetten in een mooie visualisatie. Dat is ideaal voor presentaties aan omwonenden of tijdens bewonersavonden, maar ook voor een wethouder die er tenslotte over moet beslissen.

Inzichtelijker

“Jij zegt terecht: ik denk dat mensen denken dat het duurder is”, reageert Koenraad. “Wat ik lezers echt zou willen meegeven, is dat het uiteindelijk geen extra kosten met zich meebrengt.”

En er is nog een handigheidje waarmee je geld kunt besparen, benadrukt hij. Civil3D rekent met één druk op de knop uit hoeveel materialen je nodig hebt. Dan hoef je niet meer met de hand uit te rekenen hoeveel zakken zand je nodig hebt. Dat scheelt tijd en geld. Bovendien zijn de projectkosten zo veel inzichtelijker.

Bijna logisch dus, zo zou je kunnen zeggen, dat Civil3D een belangrijke rol heeft bij de ontwikkeling van een snelfietsroute tussen Zaltbommel en ’s-Hertogenbosch. Koenraad en Van Weert zijn hier beiden bij betrokken. Laatstgenoemde vanuit de gemeente ‘s-Hertogenbosch, eerstgenoemde als adviseur vanuit Exante.

Hoogteverschillen

Even wat achtergrondinformatie over de snelfietsroute. Het project is in voorbereiding. Een echt besluit is nog niet genomen, benadrukt Van Weert, dus veel is er nog niet over te vertellen. De bedoeling is in ieder geval dat het niet heel lang gaat duren voor de ‘fietssnelweg’ er ligt. Het is namelijk een quick-win-maatregel om spitsmijdingen in de regio te realiseren, legt hij uit.

Discussies als deze zouden we niet op deze manier gevoerd hebben met 2D-tekeningen

De voordelen van Civil3D kunnen ten volle benut worden, blijkt uit de woorden van Van Weert. “De snelfietsroute komt te lopen in een hoogstedelijk gebied. Elke vierkante meter benutten we. En bovendien liggen er op het traject veel hoogteverschillen. Viaducten bijvoorbeeld, maar ook dijken en natuurlijke waterbergingen.”

Het heeft ze al behoed voor verschillende problemen. “We kijken ook naar aansluitingen van onder meer inritten op de snelfietsroute”, vertelt Van Weert. “Op een gegeven moment hadden we voor een bepaalde plek even snel een lijntje getrokken op de tekening. Maar toen we goed gingen kijken, bleek dat stuk een hellingspercentage van 25 procent te hebben. Dat kan natuurlijk helemaal niet. Met 3D zie je dat meteen.”

Betere keuzes

Koenraad heeft ook een voorbeeld. “Soms lijkt het voordehandliggend om een bomenrij te sparen en het fietspad achter die bomen aan te leggen. Klinkt best aardig toch? Totdat je ziet dat die achtergelegen ruimte een stuk lager ligt, en je het fietspad dus flink moet verhogen. En er nog een talud naast moet komen liggen. Een hele ingreep dus. Dus dan concludeer je: dit is ‘m toch niet. Discussies als deze zouden we niet op deze manier gevoerd hebben met 2D-tekeningen. Je hebt meer informatie, ziet beter wat de gevolgen zijn en daardoor kun je betere keuzes maken.”

Als les zou Van Weert mee willen geven aan stedelijk ontwerpers: probeer het gewoon. “Sommige mensen moeten het eerst gezien hebben. Doe het eens, en ontdek zelf de meerwaarde.”

Auteur: Jan Pieter Rottier

2 reacties op “‘Stedelijk ontwerp in 3D voorkomt fouten en bespaart tijd’”

Michiel van Bokhorst|04.07.19|15:00

Met Autocad kun je ook in 3D tekenen. Hebben de heren aandelen in Civil3D!? In duingebied is 3D ook heel nuttig trouwens.

Pat Rick|04.07.19|13:34

De A79 autosnelweg Maastricht-Heerlen is ontworpen als eerste en enige snelweg met 3D techniek in NL. Reeds in de jaren 70 geloof ik.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.

‘Stedelijk ontwerp in 3D voorkomt fouten en bespaart tijd’ - VerkeersNet
Snelfietsroute Tilburg-Waalwijk. FOTO VerkeersNet

‘Stedelijk ontwerp in 3D voorkomt fouten en bespaart tijd’

Veel stedelijke ontwerpers werken met een 2D-tekenprogramma als AutoCAD en niet met een 3D-tekenprogramma als Civil3D en dat is zonde. Dat is de ervaring van Roel Koenraad en Frank van Weert. De adviseur en verkeerskundige zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling van een nieuwe snelfietsroute in Noord-Brabant en concluderen: met de 3D-beelden bespaar je tijd en het risico op ontwerpfouten is kleiner.

Het verschil moge duidelijk zijn: met een programma als AutoCAD maak je ontwerpen – bijvoorbeeld van een kruispunt – in een plat vlak. Van bovenaanzicht dus. Met software als Civil3D kun je in 3D ontwerpen: zo kun je van meerdere kanten naar bijvoorbeeld een viaduct kijken. “Het mooie is”, zegt Roel Koenraad, “je krijgt meteen inzicht in de ruimtelijke inpassing ervan. Als je in 2D ontwerpt, is dat veel lastiger. Je ziet geen hoogtes en daardoor weet je ook niet of je ontwerp goed in de omgeving past. Het risico op fouten is daardoor veel groter.”

Waarom kiest dan niet iedere ontwerper voor Civil3D, als dat programma zoveel voordelen blijkt te hebben? Die vraag lijkt gerechtvaardigd. “Ik denk vooral: onbekend maakt onbemind”, zegt Koenraad. “Civil klinkt als civiele techniek en dat is de fase die na ons komt. Ik vermoed dat daar de verwarring vandaan komt. Daarnaast: het is een complex programma en misschien schrikt dat mensen af. Maar, zoals met veel dingen, als je het eenmaal onder de knie hebt, valt het qua complexiteit wel mee hoor. En tenslotte: opdrachtgevers moeten je ook maar net een kans geven om met Civil3D te werken, en ook onder hen is het veelal onbekend.”

Goedkoper

Frank van Weert, verkeerskundige bij de gemeente ‘s-Hertogenbosch, herkent de bezwaren, maar ziet zelf, als opdrachtgever, eigenlijk vooral voordelen. “Ik zie om mij heen wel wat ‘vrees’ voor 3D. Denk je aan 3D, dan denk je al snel aan hele statische modellen die moeilijk aanpasbaar zijn en waar veel geld in gaat zitten om ze te maken. Maar de programma’s worden slimmer en flexibeler en je data kun je uit allerlei platforms halen – en daarmee wordt het ook een stuk goedkoper om een 3D-model op te stellen.”

je kunt 3D-beelden veel makkelijker omzetten in een mooie visualisatie

Het kost nog steeds wel iets meer, erkent hij, maar onderaan de streep houd je eigenlijk geld over. “Je kunt vroegtijdig ontwerpfouten opsporen en dat scheelt heel veel. We zitten hier in een hoogstedelijk gebied en moeten elke meter goed benutten voor groen, verkeer of woningbouw. Bovendien heb je hier veel hoogteverschillen en dan moet je goed kijken: is een helling niet te steil? Neemt een talud het zicht van een weggebruiker niet weg? Een ervaren ontwerper kan dat wel zien, maar met veel verschillende elementen is het toch niet makkelijk.”

En waar je volgens hem ook geld mee bespaart: je kunt 3D-beelden veel makkelijker omzetten in een mooie visualisatie. Dat is ideaal voor presentaties aan omwonenden of tijdens bewonersavonden, maar ook voor een wethouder die er tenslotte over moet beslissen.

Inzichtelijker

“Jij zegt terecht: ik denk dat mensen denken dat het duurder is”, reageert Koenraad. “Wat ik lezers echt zou willen meegeven, is dat het uiteindelijk geen extra kosten met zich meebrengt.”

En er is nog een handigheidje waarmee je geld kunt besparen, benadrukt hij. Civil3D rekent met één druk op de knop uit hoeveel materialen je nodig hebt. Dan hoef je niet meer met de hand uit te rekenen hoeveel zakken zand je nodig hebt. Dat scheelt tijd en geld. Bovendien zijn de projectkosten zo veel inzichtelijker.

Bijna logisch dus, zo zou je kunnen zeggen, dat Civil3D een belangrijke rol heeft bij de ontwikkeling van een snelfietsroute tussen Zaltbommel en ’s-Hertogenbosch. Koenraad en Van Weert zijn hier beiden bij betrokken. Laatstgenoemde vanuit de gemeente ‘s-Hertogenbosch, eerstgenoemde als adviseur vanuit Exante.

Hoogteverschillen

Even wat achtergrondinformatie over de snelfietsroute. Het project is in voorbereiding. Een echt besluit is nog niet genomen, benadrukt Van Weert, dus veel is er nog niet over te vertellen. De bedoeling is in ieder geval dat het niet heel lang gaat duren voor de ‘fietssnelweg’ er ligt. Het is namelijk een quick-win-maatregel om spitsmijdingen in de regio te realiseren, legt hij uit.

Discussies als deze zouden we niet op deze manier gevoerd hebben met 2D-tekeningen

De voordelen van Civil3D kunnen ten volle benut worden, blijkt uit de woorden van Van Weert. “De snelfietsroute komt te lopen in een hoogstedelijk gebied. Elke vierkante meter benutten we. En bovendien liggen er op het traject veel hoogteverschillen. Viaducten bijvoorbeeld, maar ook dijken en natuurlijke waterbergingen.”

Het heeft ze al behoed voor verschillende problemen. “We kijken ook naar aansluitingen van onder meer inritten op de snelfietsroute”, vertelt Van Weert. “Op een gegeven moment hadden we voor een bepaalde plek even snel een lijntje getrokken op de tekening. Maar toen we goed gingen kijken, bleek dat stuk een hellingspercentage van 25 procent te hebben. Dat kan natuurlijk helemaal niet. Met 3D zie je dat meteen.”

Betere keuzes

Koenraad heeft ook een voorbeeld. “Soms lijkt het voordehandliggend om een bomenrij te sparen en het fietspad achter die bomen aan te leggen. Klinkt best aardig toch? Totdat je ziet dat die achtergelegen ruimte een stuk lager ligt, en je het fietspad dus flink moet verhogen. En er nog een talud naast moet komen liggen. Een hele ingreep dus. Dus dan concludeer je: dit is ‘m toch niet. Discussies als deze zouden we niet op deze manier gevoerd hebben met 2D-tekeningen. Je hebt meer informatie, ziet beter wat de gevolgen zijn en daardoor kun je betere keuzes maken.”

Als les zou Van Weert mee willen geven aan stedelijk ontwerpers: probeer het gewoon. “Sommige mensen moeten het eerst gezien hebben. Doe het eens, en ontdek zelf de meerwaarde.”

Auteur: Jan Pieter Rottier

2 reacties op “‘Stedelijk ontwerp in 3D voorkomt fouten en bespaart tijd’”

Michiel van Bokhorst|04.07.19|15:00

Met Autocad kun je ook in 3D tekenen. Hebben de heren aandelen in Civil3D!? In duingebied is 3D ook heel nuttig trouwens.

Pat Rick|04.07.19|13:34

De A79 autosnelweg Maastricht-Heerlen is ontworpen als eerste en enige snelweg met 3D techniek in NL. Reeds in de jaren 70 geloof ik.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.