De meeste elektrische auto's vind je in Noord-Brabant. Foto: Archief TankPro

‘Mensen beseffen niet half hoeveel ze besparen met elektrisch rijden’

De meeste elektrische auto's vind je in Noord-Brabant. Foto: Archief TankPro

Tijdens sabbatical ontdekte Auke Hoekstra: fossiele brandstoffen achter ons laten is niet langer een droom die nooit uitkomt. Hij zag dat er een heleboel nieuwe technologieën zijn die niet alleen beter voor het milieu zijn, maar ook voor portemonnee. Met zijn onderzoek op de Technische Universiteit Eindhoven wil hij bijdragen aan de verwerkelijking hiervan. We zijn er nog niet, zegt hij. De weg ernaartoe zit nog vol hobbels. Deel een van een tweeluik.

Wat trekt u zo aan het onderwerp?

“Ik heb een dikke vijftien jaar geleden een sabbatical genomen. Ik had jaren grote internetprojecten gedaan en was er wel een beetje klaar mee. Tijdens die sabbatical kwam ik er achter dat duurzame energie, weg van fossiel, niet langer een droom is die nooit uitkomt. Ik ontdekte dat er heleboel nieuwe technologieën zijn die niet alleen beter voor het milieu zijn, maar ook voor portemonnee. Toen dacht ik: dat is gaaf, daar wil ik aan bijdragen. Toen heb ik binnen duurzame energie het onderwerp gekozen, dat ik meest hot vond: elektrisch rijden.

Ik vind het heel interessant. Ik sta nog elke dag met veel plezier op. Want dit is iets waar een prima boterham mee te verdienen is. En het heeft écht zin.”

Ja, waarom?

“Nog afgezien van dat het echt belangrijk is dat de CO2-uitstoot omlaag moet en dat elektrische auto’s de enige realistische manier daarvoor is die we nu kennen. We hebben de Industriële Revolutie gehad, en wisten toen al dat er problemen zouden komen. We wisten: we hebben nu ontzettend veel energie tot onze beschikking. Maar het is tijdelijk. Het raakt een keer op. Nu maken we de omslag naar een veel duurzamere oplossing, waardoor we de tien miljard mensen die we linksom of rechtsom een plek moeten geven op aarde, de luxe kunnen geven die we nu kennen.”

Luxe, is dat het?

“Ja in feite wel: luxe zonder gewetensproblemen. Als je naar elektrisch rijden kijkt: je krijgt auto’s die minstens zo betrouwbaar zijn, die heel lekker rijden, stil zijn en die een fractie van de rottigheid opleveren. Dat is gewoon hartstikke gaaf. En fractie rottigheid bedoel ik dan: ze rijden op zon en wind en stoten niks uit. Alleen die batterij moet je een keer vervangen.”

Welke hobbels liggen er nog op de weg naar grootschalige elektrificatie van het autoverkeer?

“Vooral aanbod. Ze moeten gemaakt worden. Maar dat is een tijdelijk probleem. Uiteindelijk komt dat aanbod ook. Maar het is natuurlijk erg omschakelen voor grote autofabrikanten. Zij zitten ineens in een compleet andere markt. De Duitse bedrijven zijn van oudsher trots op motoren. Niemand maakt zulke mooie als zij, vinden ze. En dan zeg je nu: dat gedeelte van de auto hebben we niet meer nodig.

Elon Musk heeft voordat hij Tesla oprichtte ook gezegd: de kans dat alles slaagt is minder dan tien procent

Het lastige is die batterij. Daar deden de bestaande autobouwers eigenlijk nooit iets mee. Het is een hele behoudende branche. Er komen wel nieuwe spelers, maar voordat die opgeschaald zijn naar het niveau van de grote jongens… Bij een auto komt een stuk meer kijken dan alleen een batterij maken. Je moet als nieuweling echt ongelofelijk veel investeren voordat je een nieuw goedkoop massaproduct kunt maken.”

Je ziet het aan Tesla.

“Inderdaad. En vergeet ook niet: autobedrijf moet niet alleen beetje kennis en kunde hebben. Er zit heel ecosysteem van toeleveranciers omheen. Hoe zorg je ervoor dat je de duizenden onderdelen die je nodig hebt, op het juiste moment in de productielijn hebt? Dat is logistiek gezien een operatie van heb ik jou daar. Dat is een heel belangrijk probleem van Tesla geweest. Elon Musk heeft voordat hij Tesla oprichtte ook gezegd: de kans dat alles slaagt is minder dan tien procent.”

Is het gedrag van de consument geen drempel? Is het niet tijd voor een gedragsveranderingscampagne?

“Daar geloof ik helemaal niet in. We hebben vrij veel onderzoek naar cognitieve dissonantie. Specifiek ook naar wat er gebeurt als je mensen duidelijk maakt hoe vervuilend hun auto is. En daar blijkt uit dat mensen vooral hun normen en waarden aanpassen. Vraag je: ‘vind je vervuiling erg?’ Dan zeggen ze: ‘ja.’ Zeg je: ‘uw auto vervuilt best wel erg.’ Dan zeggen ze niet: ‘ik rij minder auto.’ Nee, dan zeggen ze: ‘die vervuiling valt wel mee…’ Mensen zijn eigenlijk erg flexibel. Wat ik wel weet: mensen beseffen niet half hoeveel geld ze besparen als ze elektrisch rijden.”

Hoe bedoelt u?

“In principe weten de meeste mensen niet hoeveel een elektrische auto maandelijks kost in vergelijking met een benzine auto. Daarom denken ze dat die duur is, zelfs als hij hen eigenlijk geld bespaart. Maar ook dat is een heel tijdelijk probleem. In 2025 kosten een elektrische auto en een benzine auto evenveel in de showroom.”

Waarom zien mensen het verschil dan niet?

“Omdat ze gewend zijn om naar de aanschafprijs te kijken. Hetzelfde verhaal als met de gloeilamp en de led-lamp. Je staat in de winkel en denkt: die gloeilamp is toch een stuk goedkoper…

Ik zou willen dat er een website komt waarop je snel kunt zien wat iedere auto jou per maand kost

Wat ik eigenlijk zou willen voor elektrische auto’s, is een energielabel. Neem de koelkast. Op een gegeven moment kon je zien: model A is tweehonderd euro duurder dan model B, maar je bespaart 26 euro per jaar. Oh, dan heb je hem na een aantal jaar terugverdiend. Zoiets zou bij een elektrische auto ook mooi zijn.

Probleem is alleen: voor elke individuele gebruiker is het voordeel net weer anders. Het hangt af van waar je op kunt laden, hoeveel kilometer je rijdt, en in welk belastingregime je valt. Ik zou willen dat er een website komt waarop je snel kunt zien wat iedere auto jou per maand kost. Of een app waarmee je dat direct in de showroom kunt zien.”

Lees hier deel 2 van het interview. Auke Hoekstra gaat hier in op kritiek rond subsidies en batterijen.

Auke Hoekstra: de toekomst is elektrisch

Auteur: Jan Pieter Rottier

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.