‘Betere bereikbaarheid centrum voor voetgangers goed voor alle bezoekers’

Een populair centrum staat niet automatisch gelijk aan een goed bereikbaar en verkeersveilig centrum. Dat bleek in ieder geval uit een enquete van de gemeente Heemskerk onder 350 inwoners en reacties op social media. Hoe verbeter je dit? Een goede bereikbaarheid voor alle verkeersdeelnemers, dus ook voor de voetgangers op het trottoir, is uiteindelijk beter voor alle bezoekers, is een uitgangspunt dat in Heemskerk navolging krijgt.

Eind 2018 liet de gemeente een enquête uitvoeren, waarop 350 respondenten (voornamelijk inwoners) reageerden. Daaruit bleek dat het centrum erg gewaardeerd wordt, maar er kwamen uiteindelijk ook vijf locaties naar voren waar ruimte was voor verbetering. Daarvan wilde de gemeente er zelf twee op zich nemen, maar voor de andere drie werd bureau Exante om advies gevraagd. “We zitten er als gemeente bovenop en weten eigenlijk precies hoe de verkeerssituatie is. Dan ga je misschien kokerdenken en dat wilden we voorkomen”, legt beleidsmedewerker Ruud Zonneveld uit.

Centrumring

Het overkoepelende advies voor een betere bereikbaarheid in het centrum is om de situatie voor voetgangers te verbeteren. Daar valt namelijk veel te winnen. Hoewel de trottoirs in het centrum overal breed genoeg zijn, zijn er in de loop der jaren verschillende objecten in de openbare ruimte geplaatst. Dit zijn bijvoorbeeld fietsen(rekken), prullenbakken of reclame-uitingen. Daardoor lijkt het soms alsof de voetgangers zich een weg moeten banen tussen alle objecten door.

Door hier orde in te scheppen, wordt het centrum beter bereikbaar voor alle voetgangers en dat zijn uiteindelijk alle bezoekers. Want ook fietsers en automobilisten zullen uiteindelijk lopend het centrum bezoeken. Op die manier heeft dus iedereen baat bij het vooropstellen van voetgangers.

Stroken

Op het trottoir wordt een strook van één meter toegewezen, waarin winkeliers voorwerpen op objecten kunnen plaatsen. Zo blijft er altijd voldoende ruimte over voor de bezoekers van het centrum en hoeven zij niet meer de verschillende objecten te ontwijken.

De overlast van fietsen in het centrum wordt bovendien aangepakt door de rekken te vervangen. Het bleek namelijk zo dat fietsen regelmatig tegen in plaats van in het rek worden gezet. Ditzelfde gebeurt als het rek vol is, soms met hinder bij een voetgangersdoorgang tot gevolg. Door deze rekken te vervangen door fietsnietjes en fietsparkeervakken moet dit in de toekomst worden voorkomen.

Verrassende oplossing

Hoewel de gemeente zich zelf heel goed bewust was van de problemen en ideeën had voor de noodzakelijke verbeteringen, wist Exante toch met een verrassende oplossing op de proppen te komen. Zo heeft het bureau voor de verbetering van de voetgangersoversteekplaatsen in het centrum voorgesteld om kruispuntplateaus te maken en drempels aan te leggen.

Op die manier worden voetgangers gedwongen alleen over te steken op de plekken die vanwege verkeersveiligheid zijn gekozen. Oversteken op kruispuntplateaus, daar had de gemeente niet aan gedacht en het vereiste dus even een andere mindset, erkent Zonneveld. “Maar het past in het verlengde van de looproutes van de voetgangers. Dus we hebben ook dat advies in het rapport overgenomen.”

Vergroening

De samenwerking tussen Exante en de gemeente is prima verlopen, vertelt Zonneveld. Er is altijd goed overleg geweest tussen de partijen. Dan gaat het niet alleen over Exante en de gemeente, maar ook met de ondernemers. Voor de gemeente was het namelijk belangrijk dat die er ook bij betrokken werden. Bovendien kwam er tijdens het project een extra taak bij, namelijk vergroening. “Dat heeft Exante goed opgepakt.”

Het college is van plan de maatregelen verder uit te werken en uiteindelijk uit te voeren. Een deel daarvan kan zelf worden gefinancierd uit een fonds voor de bereikbaarheid van het centrum. De gemeenteraad bespreekt donderdag of zij het fonds ter beschikking stelt voor de gedane voorstellen. Er is verder een beroep gedaan op subsidie van de provincie en het Rijk. Voor 1 januari 2021 zullen het Rijk en provincie een besluit nemen over het toekennen van de subsidie.