Vandaag staat Madurodam in het teken van het leefbaar én bereikbaar houden van Nederlandse steden en regio’s, tijdens het Congres Mobiliteitstransitie ‘22. Gemeenten, overheden, ov-bedrijven, mobiliteitsaanbieders en andere betrokken partijen delen hun visie en ideeën over toekomstbestendig mobiliteitsbeleid.
Hoe betrek je burgers bij de onvermijdelijke transitie naar duurzamere mobiliteit? En op welke manier speelt mobiliteitstransitie een rol in de bouw van tienduizenden nieuwe woningen? Dit is slechts een greep uit de vele vraagstukken die vandaag aan bod komen. Je leest er alles over in het liveblog.

09.30 uur – Loco-burgemeester van Madurodam Fedde Barten trapt het congres af. 

Samen met 9 andere scholieren vormt de 17-jarige Fedde het College van B&W van Madurodam. Zij vertegenwoordigt Madurodam op evenementen als vandaag en denken mee over hoe de giften voor het Madurodam Kinderfonds het beste besteed kunnen worden.
Fedde luistert tot aan de koffie mee met de eerste sprekers. “En daarna gauw naar school”, aldus dagvoorzitter Monique Verhoef.

09.45 uur – Verschillende ontwikkelingen maken dat we anders moeten gaan nadenken over welvaart.

Vergrijzing, sociale verschillen in de maatschappij, de klimaatcrisis: dit zijn onderwerpen die we in ons achterhoofd moeten houden als we onszelf de vraag stellen: “Hoe dragen wij maximaal bij aan brede welvaart?” Hiermee begint Saskia Kluit van Studio Kluit haar betoog. Haar adviezen:
Vind complementaire mensen en onderzoek hun wensen. “Ga uit je bubbel! Ga op pad, ga naar Zeeland, een wijk in de stad die je niet kent. Praat met mensen die je niet kent en vraag ze: wat is mobiliteit voor jou?”
Gebruik elke kans die je hebt! “Klimaatdoelen moeten gehaald worden. Bijvoorbeeld met parkeerhubs. Breng de mensen niet naar het werk, maar het werk naar de mensen.”
Kuit concludeert haar verhaal stellig met het advies: Maak heldere keuzes aan de voorkant.

“Brede welvaart is super urgent: je kunt niet groot genoeg denken, maar je kunt niet klein genoeg handelen.
Het is aan ons, we hebben 8 jaar.”

09.55 – De mobiliteitstransitie en gebiedsopgave zijn niet los van elkaar te zien

Hans Hugo Smit, Marktanalist Bouw & Gebiedsontwikkeling bij de Rabobank, leidt zijn verhaal in met achtergrondinformatie over de woningmarkt. Hoe deze muurvast zit, hoe er de komende jaren 100.000 woningen per jaar gebouwd moeten worden en hoe nieuwbouw noodzakelijk is voor een gezonde woningmarkt. Zijn belangrijkste vraag en thema: ‘Is er zicht op beweging?’ en ‘nieuwbouwopgave en mobiliteitstransitie zijn niet los van elkaar te zien’.

Op de stelling “Een groter deel van de nieuwbouw moet buiten de randstad plaatsvinden”, zegt Smit zelf:
“Maak ook buiten de Randstad stedelijke plekken, zodat er straks geen 900.000 mensen natte voeten hebben.” Zo’n 70% van de aanwezigen in de zaal is het hiermee eens, blijkt uit de digitale poll.

Als antwoord op de stelling of er maximaal ingezet moet worden op 15-minuten-steden, zegt Smit: “We zouden minder tijd en ruimte kwijt zijn als we steden efficiënter inrichten. Maak minder strakke regels. Laat bewoners zelf nadenken over functies en plekken, bijvoorbeeld een koffiezaak waar je ook kunt werken. Neem de mobiliteitsbehoefte weg, zodat het niet hoeft.”

Over de stelling “We moeten veel vaker uitgaan van ‘parkeernorm nul’ bij nieuwbouwprojecten” is de zaal verdeeld. 53% is het daarmee eens, 47% is het daarmee oneens. Smit behoort tot de eerste groep. “Denk auto’s weg uit het straatbeeld, en wat voor voordelen dat oplevert. Het geeft meer ruimte voor groen en spelen op straat.
We moeten afstappen van het idee dat elk huis met de auto bereikbaar moet zijn en dat de auto altijd voor de deur moet staan.”

11.25 – Parkeren en hubs: “Hubs zijn onderdeel van mobiliteitssysteem. Het is niet óf, óf óf, het is én én én.”

Sprekers delen ervaringen en inzichten over kwesties rondom parkeren en hubs.
Zo vertelt Alan Hoekstra over de veranderende rol van Rijkswaterstaat, als het gaat om het ontwikkelen van hubs: van facilitator naar speler. “We zijn bezig een integrale bril op te zetten door breder te kijken naar het oplossen van een knelpunt of mobiliteitsproblemen”.
In de provincie Noord-Holland wordt hard gewerkt om mobiliteitshubs uit te breiden en/of te creëren in Alkmaar en Haarlem. “Hubs zijn onderdeel van het mobiliteitssysteem,” vindt Chris de Veer. “Het is niet óf, óf óf, het is én én én.” Ondanks dat de ontwikkelingen rondom genoemde steden nog gaande zijn, kan De Veer hieruit al een aantal lessen trekken: “Mobiliteitstransitie gebeurt niet vanzelf!  Ook politieke wil is noodzakelijk en marktpartijen zijn onmisbaar.”
Maar ook andere steden in Noord-Holland worden betrokken bij de plannen van de provincie. “We zijn nu een visie op hubs aan het maken, op basis van deze ervaringen. Daarnaast gaan we in gesprek met de kleinere en middelgrote gemeenten over hun ervaringen, bijvoorbeeld over deelmobiliteit. Zodat we dit kunnen delen met elkaar en gemeenten er niet meer alleen voor staan.”

12.15 uur – Resultaten proef ‘Minder Blik op Straat’ in Den Haag veelbelovend

Uit de bewonerspilot ‘Minder Blik op Straat’, uitgevoerd door de gemeente Den Haag, blijkt dat maar liefst 88% van de deelnemers graag door wil gaan met deelparkeren. Bewoners die op afstand van 500 meter van een parkeergarage van World Forum wonen, betaalden minder voor hun parkeervergunning, naarmate ze hier vaker gebruik van maakten. Het beter benutten van lege parkeercapaciteit lijkt hiermee gelukt te zijn.
Bovendien blijken na 6 maanden de kosten heel laag te zijn voor de gemeente. Op de vraag of bewoners verleid kunnen worden hun auto ergens anders neer te zetten, is het antwoord dus een volmondig ja.

12.35 – 13.35 uur Lunch!

13.35 uur – “Vergeet het gedragsperspectief niet in mobiliteitsbeleid”

“Ga je als gemeente of stad aan de slag vraagstukken over mobiliteit, neem dan het gedragsperpectief mee”, dat is de boodschap van Joyce van Brecht van het lectoraat Psychologie voor een Duurzame Stad van de HvA. “De uitdagingen waar we voor staan op het gebied van mobiliteit, zorgen ervoor dat we in transitie geduwd worden. Maar je krijgt mensen niet zo makkelijk mee.” Volgens Van Brecht gaat veel aandacht uit naar technologische oplossingen. Maar wat zij en haar onderzoeksteam zien, is dat de mens daar zeker in mee moet worden genomen.
Het gedragsperspectief vat Van Brecht samen in 5 belangrijke punten:
“Verbreek gewoonten; krijg zicht op het probleem; zorg voor motivatie, capaciteit en gelegenheid; houd rekening met weerstand; verander de fysieke omgeving. We hebben elkaar allemaal nodig.”

14.20 uur – Kansen voor MaaS om werelden bij elkaar te brengen

Piet Steigstra, projectleider bij Zuid-Holland Bereikbaar, neemt de aanwezigen in vogelvlucht langs de kansen bezien vanuit de MaaS pilot. “Het pushen van deelmobiliteit, van scooter, fiets, bakfiets tot auto, is zeker een kans voor Mobility as a Service,” aldus Steigstra. Zowel op technisch als op juridisch vlak, blijken er amper struikelblokken te zijn om een mobiliteitssysteem als MaaS toekomstbestendig te maken. “De pijlers commercieel en mobilist daarentegen vragen om meer aandacht. Aanbieders van deelmobiliteit hebben hun eigen apps en marketing en nog niet iedere deelvervoerder is overtuigd van commerciële slagkracht van MaaS. Ook de gedragsverandering die nodig is om deelmobiliteit breed gedragen te krijgen, kost nou eenmaal tijd,” besluit Steigstra zijn verhaal.

15.15 uur – Afsluitend debat in Lagerhuis stijl

Het afsluitende debat van het Congres Mobiliteitsbeleid ’22 af in de Madurozaal, wordt gevoerd in een echte lagerhuisopstelling, waar een korte stoelendans aan vooraf gaat. Dagvoorzitter Monique Verhoef wil zichzelf niet met Mozes vergelijken, maar nadat de genodigden hun stoel een kwartslag gedraaid hebben, loopt ze binnen mum van tijd een zee van ruimte door, in de vorm van een leeg gangpad met aan weerszijden alle aanwezigen.
Laat het debatteren maar beginnen!

Monique Verhoef

Zes stellingen passeren de revue, bedacht door drie debaters: Bertho Eckhardt (KNV), Marjon van der Valk (Volkswagen Pon) en Caspar de Jonge (Ministerie van Iens). Allemaal raken ze op een eigen manier het thema mobiliteitstransitie.
Zijn mensen het met de stelling eens, dan blijven ze zitten. Zijn ze het oneens, gaan ze staan.
Er ontstaat een interactief en levendig debat over onder meer: het doen van mobiliteitsconcessies, in hoeverre deelauto’s de oplossing zijn voor het bereikbaar houden van de Randstad en of de privé-auto ook in de toekomst dominant blijft.
De stellingen maken genoeg los onder de bezoekers en de debaters.

Maar als conclusie van het debat kan gezegd worden: we moeten het met elkaar doen: overheden, gemeenten, ov-bedrijven, mobiliteitsaanbieders en niet te vergeten: de reizigers.