Stijging btw-tarief zorgt voor minder kilometers met OV

Stijgt het lage btw-tarief van 6 naar 9 procent, dan neemt het aantal gereisde treinkilometers af met 1,3 procent. Het aantal reizigerskilometers met bus, tram en metro daalt met 1 procent. Dat blijkt uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid.

Het KiM onderzocht het effect van btw-verhogingen op de te verwachten vervoersstromen in het personenvervoer op verzoek van de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). De voorgenomen btw-maatregel is onderdeel van een totaalpakket aan maatregelen voor hervorming van het belastingstelsel van het kabinet-Rutte III.

Het KiM onderzocht de effecten van een btw-verhoging van 6 naar 9 procent voor diverse vormen van vervoer. De verhoging van het lage btw-tarief van 6 naar 9 procent komt neer op 2,8 procent hogere gebruikskosten voor de trein. De prijselasticiteit voor de vraag naar treinvervoer in Nederland is (in reizigerskilometers) -0,45. De prijsverhoging leidt ertoe dat reizigers 1,3 procent minder treinkilometers gaan reizen, verwachten de onderzoekers.

Onzekerheden

De prijselasticiteit voor trein, bus, tram en metrovervoer is -0,36 procent. Hier neemt het aantal reizigerskilometers volgens de onderzoekers waarschijnlijk met 1 procent af. Uiteraard zijn deze elasticiteiten omgeven met onzekerheden, benadrukken ze. De ontwikkeling van het ov-gebruik is namelijk afhankelijk van tal van factoren, waaronder de snelheid waarmee verschillende groepen reizigers hun gedrag kunnen aanpassen.

De onderzoekers keken ook naar het effect van de btw-verhoging op het straattaxivervoer en de waddenveren. De vraag naar dit vervoer is sterk prijsinelastisch. “De vraag naar beide typen vervoer neemt beduidend minder dan evenredig af met de stijging van de kosten (…) Dat wil zeggen dat bijvoorbeeld 10 procent hogere kosten zullen resulteren in een gebruiksafname die veel mínder is dan 10 procent.” Dat komt, stellen de onderzoekers, voor een groot deel omdat er weinig alternatieven zijn en omdat een groot deel van de gebruikers het vervoer incidenteel gebruikt.