Provincies en regio’s die een contract aangaan met openbaarvervoersmaatschappijen zouden in hun concessievoorschriften meer aandacht kunnen besteden aan verkeersveiligheid. In de afgelopen tien jaar zijn gemiddeld per jaar 40 doden en 140 ziekenhuisgewonden gevallen door botsingen met openbaarvervoermiddelen. Dat is bijna 5 procent van het totaal aantal verkeersslachtoffers en dat percentage is constant de laatste jaren. Dit blijkt uit cijfers in de nieuwe factsheet Verkeersonveiligheid van openbaar vervoer van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid SWOV.

39 procent van de dodelijke slachtoffers met openbaarvervoermiddelen op de openbare weg valt bij botsingen met een bus, 61 procent bij botsingen met een tram of trein. 71 procent van de ziekenhuisgewonden valt bij een ongeval met een bus, 29 procent belandt in het ziekenhuis na een ongeval met een tram of trein.
Uit de cijfers blijkt dat het openbaar vervoer veiliger is voor de gebruikers dan voor andere weggebruikers. Het aantal slachtoffers onder gebruikers van het openbaar vervoer (bus, tram/lightrail, metro, trein) is namelijk gering: gemiddeld per jaar 1 dode en 19 ziekenhuisgewonden in de afgelopen tien jaar (2000 – 2009). Het overgrote deel van de slachtoffers valt dus onder de tegenpartij bij ongevallen met openbaarvervoermiddelen. De kans dat een dergelijk verkeersongeval ernstig afloopt is relatief hoog. Het blijkt dat er per afgelegde kilometer zeven keer zoveel busongevallen zijn met ernstige afloop (doden en/of ziekenhuisgewonden) dan personenauto-ongevallen. Bij ongevallen met een tram is dat twaalf keer zoveel.
Uit studie is gebleken dat er relatief veel ernstige tramongevallen plaatsvinden met voetgangers en fietsers. Hoewel het niet om grote absolute aantallen gaat, is er wel degelijk een veiligheidsprobleem tussen trams en wegverkeer. Een toename van het lightrailverkeer kan dat probleem vergroten.

Naast het voorstel specifieke veiligheidseisen te gaan stellen in concessievoorschriften geeft de SWOV nog een aantal suggesties voor maatregelen die kunnen bijdragen aan de veiligheid van het openbaar vervoer, zowel aan het verminderen van ongevallen als aan het verminderen van letsel.

Deze maatregelen hebben onder meer betrekking op training van buschauffeurs en trambestuurders en infrastructurele maatregelen om bus- en trambanen meer in overeenstemming te brengen met de regeling op de naastgelegen rijbanen voor het overige verkeer. Het zou bovendien goed zijn voor de verkeersveiligheid om bij lightraillijnen ongelijkvloerse kruisingen aan te leggen of die trams heel langzaam te laten rijden op plaatsen waar ander verkeer is.