Zware auto’s veilig voor eigen bestuurder, onveilig voor anderen
Een bestuurder van een lichte auto van circa 800 kg die tegen een auto met een gemiddelde massa botst loopt een tweemaal zo groot risico om te overlijden als een bestuurder van een auto met gemiddelde massa (1.079 kg), die tegen dezelfde auto botst.
Dit blijkt uit een onderzoek van de SWOV naar de invloed van de automassa op het letselrisico bij botsingen tussen twee personenauto’s. Hiertegenover staat het risico dat de lichte auto de bestuurder van de tegenpartij doodrijdt; dat is slechts de helft van het gemiddelde risico. Voor een bestuurder van een zeer zware auto van circa 2.100 kg zijn deze risico’s respectievelijk een vijfde van en vijfmaal het risico van een bestuurder van een auto met een gemiddelde massa.
Aanleiding voor het SWOV-onderzoek was dat op de Europese wegen de spreiding van in automassa toeneemt, evenals de gemiddelde automassa. Dit heeft consequenties voor de verkeersveiligheid. Bestuurders in lichte auto’s hebben een hoger letsel- en overlijdensrisico. Dat wil zeggen dat zij een hoger risico lopen om gewond te raken of te overlijden wanneer zij betrokken zijn bij een botsing met een zwaarder voertuig. Wanneer alle personenauto’s een gelijke massa zouden hebben, zou er een kwart minder doden onder bestuurders vallen in ongevallen tussen twee personenauto’s. In 2006 zouden er dan 10 verkeersdoden minder zijn gevallen onder autobestuurders. Daarnaast zouden er ook minder doden vallen onder autopassagiers.
De praktijk leert dat het vooral vrouwen, jongeren en ouderen zijn die rijden in lichtere auto’s dan gemiddeld. Toch kan het relatief hoge letselrisico voor vrouwelijke bestuurders zoals uit de ongevallen cijfers bekend is, het hoge letsel- en overlijdensrisico voor oudere bestuurders en het lage overlijdensrisico voor jongere bestuurders slechts gedeeltelijk verklaard worden door hun voorkeur voor lichtere auto’s. Er zijn dus vooral andere factoren die dit risicopatroon bepalen. Een mogelijkheid is bijvoorbeeld dat vrouwelijke bestuurders minder vaak de snelheid overtreden waardoor zij gemiddeld een lagere snelheid hebben bij aanrijdingen. Verder kan het zijn dat vrouwelijke bestuurders vaker gordels dragen dan mannelijke bestuurders.
De bevinding dat 25% van de verkeersdoden onder bestuurders bij botsingen tussen twee personenauto’s worden veroorzaakt door massaverschillen tussen de beide auto’s, bevestigen de noodzaak om de compatibiliteit tussen verschillende typen personenauto’s verbeteren, concludeert de SWOV. De voertuigstructuur moet zodanig aangepast worden dat de verschillen in automassa er niet toe leiden dat kleine auto’s meer vervormen dan grote.
