Minder geld naar infrastructuur, beloofde investering later

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) investeert komend jaar 6,5 miljard in infrastructuur voor weg, spoor en water. Dat is minder dan nu. Voor 2019 was 7,4 miljard begroot. Naar het hoofdwegennet gaat straks zo’n 2,8 miljard. Het spoor krijgt ongeveer 2,1 miljard. Nu zijn deze bedragen nog respectievelijk 3,1 miljard en 2 miljard. Deze bedragen staan nog los van de los van de ‘megaprojecten’ zoals de Zuidasdok. De beloofde 2 miljard investering in bereikbaarheid wordt later uitgegeven. Een investeringsfonds, onder meer voor infrastructuur, wordt daarentegen goed ontvangen.

Het totale bedrag dat komend jaar naar IenW gaat, is 8,9 miljard. Iets minder dan nu: 9,5 miljard. Van het totaal gaat het leeuwendeel naar het infrastructuurfonds: 6 miljard. Vanuit dat fonds worden uitgaven aan concrete investeringsprojecten en programma’s geraamd, evenals de uitgaven voor beheer, onderhoud en vervangingen van de infrastructuur. Dat IenW hieruit 6,5 miljard haalt, moet betekenen dat het fonds wat op z’n reserves inteert.

Investeringsfonds

Naar de post ‘megaprojecten verkeer en vervoer’ gaat 452 miljoen, terwijl daar voor dit jaar 692 miljoen euro voor gereserveerd is. Hieronder vallen onder meer De Zuidasdok en het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer. ‘Regionaal, lokale infrastructuur’ krijgt 181 miljoen, redelijk vergelijkbaar met wat het nu is. Zou je bij elkaar optellen wat in totaal naar spoor en naar wegen gaat, dan kom je volgens IenW op respectievelijk zo’n 2,5 en 3 miljard.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

De bedragen zouden hoger kunnen worden. Het kabinet onderzoekt de opzet voor een investeringsfonds voor projecten op gebied van kennisontwikkeling, innovatie en infrastructuur. De ANWB is blij met dit fonds en rekent er op dat hieruit ook projecten uit het Deltaplan Mobiliteit bekostigd worden.

Roger van Boxtel, president-directeur van de NS, is blij met de aankondiging van een investeringsfonds. “We willen het kabinet daarbij aanmoedigen om keuzes te maken die tot een verbetering voor de Nederlandse reiziger leiden, waarbij we over de grenzen van auto, fiets en trein heen moeten kijken.”

En hoe zat het ook alweer met dat extra geld dat VVD, CDA, D66 en ChristenUnie in het regeerakkoord aankondigden? Ze schreven dat er 2 miljard euro beschikbaar komt voor bereikbaarheid in de eerstkomende drie jaar vanaf 2021 100 miljoen per jaar.

Uitstellen

Het kabinet blijkt minder geld uit te geven dan begroot – in 2018 en naar het lijkt dit jaar ook. Het extra geld gaat dus later uitgegeven worden – iets wat de ANWB toch wel opmerkelijk vindt. Twee derde van het bedrag blijkt al wel omgezet in concrete lopende projecten voor de periode tot en met 2025.

Wat zijn de speerpunten van het kabinet voor 2020? Aan huidige wegverbredingen wordt ‘volop doorgewerkt.’
Volgend jaar moet de verbreding van de Gaasperdammerweg klaar zijn. De 36,5 kilometer lange weg krijgt twee keer vijf rijstroken met een tunnel door stedelijk gebied en daar bovenop een groot stadspark. In 2020 start het laatste project van de grootschalige verbreding van de snelwegen tussen Schiphol, Amsterdam en Almere: de verbreding van de A9 tussen Badhoevedorp en Holendrecht. Voor extra rijstroken op de A15, tussen Papendrecht en Sliedrecht gaat in 2020 de schop de grond in.

Zekerstellen

Beheer, onderhoud en vervanging van infrastructuur krijgt ook veel aandacht. De opgave van de instandhouding ‘is fors’. Het komende jaar worden daarom externe audits uitgevoerd om in kaart te brengen wat waar moet gebeuren. Minister Van Nieuwenhuizen en staatssecretaris Van Veldhoven zetten alvast ruim 2,6 miljard euro uit het Infrastructuurfonds apart om het onderhoud aan de wegen, het spoor en de waterwegen zeker te stellen.

In de huidige kabinetsperiode (2018–2021) wordt al een impuls aan het onderhoud gegeven van 97 miljoen euro: 11 miljoen voor wegen, 86 miljoen voor vaarwegen.

Alcohol

Verkeersveiligheid is een niet te missen onderwerp in de plannen. Het Strategisch Plan Verkeersveiligheid 2030 wordt verder uitgewerkt. Er worden maatregelen ontwikkeld die vervolgens worden vastgelegd in regionale uitvoeringsagenda’s.

Daarnaast voert het Rijk de maatregelen van het Landelijk Actieplan Verkeersveiligheid (2019–2021) uit. Zo komt een zelfevaluatiescan voor de oudere automobilist online beschikbaar in 2020. De scan stimuleert ‘bewustwording en zelfmanagement’ bij ouderen zodat zij zo lang mogelijk op een veilige manier mobiel blijven, is het idee. Verder wordt onder meer de grens voor het geschiktheidsonderzoek alcohol verlaagd.

Taskforce verkeersveiligheidsdata

Minister Van Nieuwenhuizen trekt ook volgend jaar weer met maatschappelijke partijen, provincies en gemeenten op om het aantal verkeersslachtoffers terug te dringen. IenW laat onder meer onderzoeken welke rotondes en kruispunten het hoogste ongevalsrisico vormen. Gemeenten en provincies krijgen op basis hiervan verbetervoorstellen aangeleverd.

Vanuit het Rijk worden ook tijdelijk verkeersexperts beschikbaar gesteld die gemeenten en provincies kunnen ondersteunen bij het in kaart brengen en aanpakken van de grootste risico’s voor de verkeersveiligheid. Verder komt er een speciale ‘taskforce verkeersveiligheidsdata’ om wegbeheerders te voorzien van data en informatie over onveilige situaties die vervolgens kunnen worden aangepakt.

Zelfrijdende auto’s

Nieuwe mobiliteit krijgt ook veel aandacht. In 2020 gewerkt aan de uitwerking van maatregelen voor de stimulering van de tweedehandsmarkt van elektrische voertuigen. Het kabinet stelt daarvoor 100 miljoen beschikbaar voor de periode tussen 2020 en 2024.

“Helaas is er nog geen duidelijkheid over de hoogte van de aanschafsubsidie”, meldt de ANWB. “Wij willen graag snel duidelijkheid, zodat geïnteresseerde consumenten ook daadwerkelijk stappen kunnen gaan zetten.”

Testen van zelfrijdende auto’s en shuttles gaat volgend jaar ook vrolijk door. Het kabinet wil wettelijke ruimte die het nu heeft gaan ‘benutten’.